Δημοφιλή Άρθρα
- Αυτοάνοσα Νοσήματα
- Αυτοάνοσα & Χρόνια Νοσήματα
- Επιστημονικό Έργο
- Αγωγή και Παρακολούθηση εξ Aποστάσεως
- Μελέτη με τη Συμμετοχή της Metabolomic Medicine Ανάμεσα στις πιο Διαβασμένες Παγκοσμίως
- Γιατί πολλοί Ασθενείς με Χασιμότο δεν Αισθάνονται καλά ενώ ο Θυρεοειδής τους Δείχνει Ρυθμισμένος στις Εξετάσεις
- Συμμετοχή του Dr. Τσουκαλά στο International Congress of Rural Medicine στο Τόκυο
- Πώς Μπορούμε να Ενισχύσουμε το Ανοσοποιητικό μας
- Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου: Νόσος του Crohn και Ελκώδης Κολίτιδα
- Metabolomic Analysis® - Μεταβολομικές Αναλύσεις
- Ποια ειδική εξέταση πρέπει να κάνετε αν πάσχετε από αυτοάνοσο
- Το Σώμα Σου Είναι Γενετικά Προγραμματισμένο Να Είναι Υγιές
- Μεταβολισμός και Αυτοάνοσα
- Η Κρυμμένη Πείνα Καθορίζει την Πορεία Ασθενών με Λοιμώξεις και Χρόνια Νοσήματα
- Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
- Αγωγή και Παρακολούθηση εξ Aποστάσεως
- Μελέτη με τη Συμμετοχή της Metabolomic Medicine Ανάμεσα στις πιο Διαβασμένες Παγκοσμίως
- Γιατί πολλοί Ασθενείς με Χασιμότο δεν Αισθάνονται καλά ενώ ο Θυρεοειδής τους Δείχνει Ρυθμισμένος στις Εξετάσεις
- Συμμετοχή του Dr. Τσουκαλά στο International Congress of Rural Medicine στο Τόκυο
- Πώς Μπορούμε να Ενισχύσουμε το Ανοσοποιητικό μας
- Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου: Νόσος του Crohn και Ελκώδης Κολίτιδα
- Metabolomic Analysis® - Μεταβολομικές Αναλύσεις
- Ποια ειδική εξέταση πρέπει να κάνετε αν πάσχετε από αυτοάνοσο
- Το Σώμα Σου Είναι Γενετικά Προγραμματισμένο Να Είναι Υγιές
- Μεταβολισμός και Αυτοάνοσα
- Η Κρυμμένη Πείνα Καθορίζει την Πορεία Ασθενών με Λοιμώξεις και Χρόνια Νοσήματα
Υπηρεσίες
Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Πορεία των Αυτοάνοσων Νοσημάτων
Αυτοάνοσα Ορμονικές Διαταραχές
Αυτοάνοσα & Χρόνια Νοσήματα
Μελέτη με τη Συμμετοχή της Metabolomic Medicine Ανάμεσα στις πιο Διαβασμένες Παγκοσμίως
Η Κρυμμένη Πείνα Καθορίζει την Πορεία Ασθενών με Λοιμώξεις και Χρόνια Νοσήματα
6 Κοινά Προβλήματα που Αντιμετωπίζουν στην Καθημερινότητα τους όσοι έχουν Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο
Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος (ΣΕΛ) Συμπτώματα – Αίτια
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο Μεταβολομικές Αναλύσεις
Ειδικές Εξετάσεις που Απευθύνονται σε Ασθενείς με Αυτοάνοσο Εντοπίζουν Ελλείψεις που Επηρεάζουν την Πορεία της Νόσου
10 Κοινά Προβλήματα που Αντιμετωπίζουν στην Καθημερινότητα τους όσοι έχουν Αυτοάνοσο Νόσημα
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο: Ένας Οδηγός για όσους έχουν Διαγνωστεί με τη Νόσο
/2022%20(3)/%CF%87%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BC%CF%8C%CF%84%CE%BF-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%AF%CE%BA%CE%B1-%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%822.jpg)
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε εάν έχετε διαγνωστεί με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο. Photo by Troy Spoelma on Unsplash.
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο: Ένας Οδηγός για όσους έχουν Διαγνωστεί με τη Νόσο
Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε τη δυσκολία ρύθμισης του σωματικού βάρους, τα χαμηλά επίπεδα ενέργειας και την έντονη κόπωση που συνδέονται με τη νόσο.
Γιατί ενώ η νόσος δείχνει ρυθμισμένη στις εξετάσεις, οι ασθενείς συνεχίζουν να αισθάνονται κόπωση, να έχουν χαμηλά επίπεδα ενέργειας, διαταραχές στη ρύθμιση του βάρους και στη λειτουργία του γαστρεντερικού;
Ποιος είναι ο ρόλος των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών στην ανάπτυξη και την πορεία της νόσου;
Ο οδηγός απευθύνεται σε ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
Σε αυτό τον οδηγό, παρουσιάζονται τα πιο κοινά προβλήματα που βιώνουν οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, που οφείλονται, καθώς και πώς μπορούν να τα αντιμετωπίσουν.
Κόπωση & Χαμηλά Επίπεδα Ενέργειας: Που Οφείλονται
Ο θυρεοειδής αδένας παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση του κύκλου ενέργειας, κούρασης και ανάπαυσης.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες το ανθρώπινο σώμα εκδηλώνει υψηλότερα επίπεδα ενέργειας κατά τις πρωινές ώρες. Σταδιακά, η ενέργεια και η διαύγεια που τη συνοδεύουν, μειώνεται όπου μέχρι το βράδυ, εκδηλώνεται μια φυσιολογική κούραση, που μας οδηγεί να αναπαυθούμε, να ανακτήσουμε δυνάμεις και να επουλώσουμε τυχόν βλάβες που προέκυψαν στο σώμα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Συχνά όμως το σώμα δεν λειτουργεί υπό ιδανικές συνθήκες. Οριακές ελλείψεις σε βασικά συστατικά επηρεάζουν την απόδοση του οργανισμού και οδηγούν στην έκκριση ορμονών, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει.
Σταδιακά και εφόσον δε διορθωθούν οι ελλείψεις, το ορμονικό σύστημα απορυθμίζεται και το άτομο καταλήγει αντί να βιώνει το φυσιολογικό κύκλο ενέργειας και ανάπαυσης κατά τη διάρκεια της ημέρας, να βιώνει συνεχείς εναλλαγές υπερέντασης με εξάντληση.
Η διαταραχή του φυσιολογικού κύκλου ενέργειας-ανάπαυσης, συνοδεύεται και με διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδή, τροφοδοτώντας έναν φαύλο κύκλο σταδιακής επιδείνωσης της συνολικής ορμονικής κατάστασης του οργανισμού και της ικανότητας του ατόμου να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητα[1].
Δυσκολία Διαχείρισης του Σωματικού Βάρους
Τρεις στους τέσσερις ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη ρύθμιση του βάρους τους[2,3].
Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί ασθενείς με νόσο του Χασιμότο, έχουν αυξημένο σωματικό βάρος και δεν καταφέρνουν να το μειώσουν, παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες.
Η νόσος του Χασιμότο είναι μια διαταραχή με σημαντικό μεταβολικό υπόβαθρο. Οι μεταβολικές διαταραχές, οι ελλείψεις του οργανισμού και ο χαμηλός μεταβολισμός, που συνοδεύουν τη νόσο, οδηγούν σε συσσώρευση σπλαχνικού λίπους και αύξηση του βάρους.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη, είναι μια από τις βασικές μεταβολικές διαταραχές που οδηγούν σε δυσλειτουργία του θυρεοειδή και στην ανάπτυξη της νόσου του Χασιμότο[4-6].
Πολύ πριν την εκδήλωση υποθυρεοειδισμού, η αντίσταση στην ινσουλίνη οδηγεί σε διαταραχή του μεταβολισμού και στη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους στην κοιλιακή χώρα.
Επιπλέον διαταραχές και ελλείψεις που συνδέονται με τη νόσο και αφορούν στη βιταμίνη D, στο εντερικό μικροβίωμα, στον ψευδάργυρο, στο μαγνήσιο, στο χρώμιο και στο σελήνιο, επιδεινώνουν περαιτέρω τη μεταβολική κατάσταση και επηρεάζουν αρνητικά το σωματικό βάρος.
Οι παραπάνω ελλείψεις προηγούνται της ανάπτυξης αυτοανοσίας και συνδέονται άμεσα με την εκδήλωση και την πορεία της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο.
Ένα από τα πιο κοινά προβλήματα που περιπλέκει περαιτέρω την εικόνα, σχετικά με το σωματικό βάρος είναι η απορρύθμιση του αισθήματος κορεσμού. Οι ορμονικές και μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με τη νόσο οδηγούν στην απώλεια του αισθήματος κορεσμού, ενώ το άτομο νιώθει ότι δεν μπορεί να χορτάσει και ότι πεινάει διαρκώς.
Έτσι συχνά ασθενείς που έχουν ρυθμίσει τον υποθυρεοειδισμό με τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής, δεν καταφέρνουν, παρά τις ειλικρινείς προσπάθειες, να αποκαταστήσουν το φυσιολογικό σωματικό τους βάρος.
Αντίσταση στην Ινσουλίνη & Νόσος του Χασιμότο
Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι κεντρικός παράγοντας στην ανάπτυξη της θυρεοειδίτιδας Hashimoto[4-6].
Η ινσουλίνη είναι μια από τις σημαντικότερες ορμόνες στο ανθρώπινο σώμα. Ένας από τους βασικούς ρόλους της, είναι να ρίχνει τα επίπεδα του ζαχάρου (γλυκόζης) στο αίμα. Λειτουργεί σαν κλειδί και επιτρέπει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα.
Φυσιολογικά, ο ανθρώπινος οργανισμός διασπά την τροφή σε γλυκόζη. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας και βοηθάει τη γλυκόζη να περάσει από το αίμα στο εσωτερικό των κυττάρων. Τροφές που μετατρέπονται εύκολα σε ζάχαρη (ψωμί, πατάτες, γλυκά) προκαλούν αυξημένη έκκριση ινσουλίνης, ώστε να διατηρηθούν φυσιολογικά τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα.
/%CE%AD%CE%BA%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%B7%20%CE%B9%CE%BD%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%82%20%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%AC%20%CE%B1%CF%80%CF%8C%20%CE%B3%CE%B5%CF%8D%CE%BC%CE%B1.jpg)
Η συχνή κατανάλωση υψηλά επεξεργασμένων τροφών, προκαλεί σταθερά αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης στο σώμα και αντίσταση στην ινσουλίνη. Στα άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη, τα κύτταρα στους μύες, στο συκώτι και στο λίπος, στην προσπάθεια τους να προστατευτούν από την αυξημένη παρουσία ινσουλίνης, δεν ανταποκρίνονται στον ίδιο βαθμό σε αυτήν και η γλυκόζη δυσκολεύεται να περάσει στο εσωτερικό τους.
Ο οργανισμός αναγκάζεται να εκκρίνει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης, ώστε να επιτύχει το ίδιο βιολογικό αποτέλεσμα που ανατροφοδοτεί το φαινόμενο της αντίστασης.
Πέρα από το ρόλο της στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, η ινσουλίνη ρυθμίζει την παραγωγή ενέργειας, τις καύσεις του λίπους και έχει πολλές ακόμη λειτουργίες. Στην πράξη, όλο σχεδόν το ενδοκρινικό σύστημα επηρεάζεται από τη δράση της ινσουλίνης. Διαταραχές στη λειτουργία της, απορυθμίζουν το ορμονικό σύστημα και έχουν αρνητική επίδραση και στο θυρεοειδή.
Μεταγευματικές Υπογλυκαιμίες: Γιατί Συμβαίνουν & πώς Μπορούν να Αντιμετωπιστούν
Συχνά άτομα με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο βιώνουν συμπτώματα υπογλυκαιμίας μερικές ώρες μετά την κατανάλωση ενός γεύματος. Αυτό που πιθανά δεν έχουν παρατηρήσει, είναι ότι οι υπογλυκαιμίες που αντιμετωπίζουν συμβαίνουν μετά από γεύματα πλούσια σε υδατάνθρακες. Ένα πιάτο ζυμαρικά ή ένα γλυκό για παράδειγμα, μπορεί να τους κάνει να τρέμουν, να ιδρώσουν και να νιώσουν αδυναμία.
Πρόκειται για συμπτώματα που υποδηλώνουν χαμηλό ζάχαρο. Αν όμως αυτά τα άτομα μετρήσουν το ζάχαρο τους, συνήθως διαπιστώνουν ότι είναι φυσιολογικό. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται μεταγευματική υπογλυκαιμία.
Συχνά τα άτομα με μεταγευματικές υπογλυκαιμίες, έχουν μαζί τους καραμέλες, σοκολάτες ή χυμούς, που καταναλώνουν συνήθως σε τακτά διαστήματα, μόλις νιώσουν κάπως παράξενα, στην προσπάθεια να προλάβουν τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας.
Διαφορετικές τροφές ανεβάζουν τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα με διαφορετική ταχύτητα. Αν φάμε κάτι γλυκό τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα θα ανέβουν πολύ γρήγορα.
Σε μια τέτοια περίπτωση, στη προσπάθεια του ο οργανισμός να διατηρήσει τα επίπεδα εντός του φυσιολογικού, θα εκκρίνει μεγαλύτερη ποσότητα ινσουλίνης από το φυσιολογικό. Ωστόσο, η μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης θα μειώσει απότομα τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα και αυτό θα οδηγήσει τελικά σε υπογλυκαιμία.
Η πρόσληψη υψηλά επεξεργασμένων τροφών για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οδηγεί σε αλλαγές στη λειτουργία του μεταβολισμού και του ορμονικού συστήματος. Τα κύτταρα του οργανισμού για να προστατευτούν από την αυξημένη παροχή γλυκόζης, ανταποκρίνονται όλο και λιγότερο στην ινσουλίνη[4-8].
Η μειωμένη απόκριση των κυττάρων στην ινσουλίνη ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη και αναγκάζει τον οργανισμό να παράγει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης, επιδεινώνοντας το φαινόμενο της μεταγευματικής υπογλυκαιμίας και την υγεία συνολικά.
Η αντίσταση στην ινσουλίνη συνδέεται με διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδή, των ωοθηκών, της γονιμότητας, προάγει την ανάπτυξη φλεγμονών, συμβάλει στην αύξηση του σωματικού βάρους και επιδεινώνει την πορεία αυτοάνοσων νοσημάτων[3-5].
Η μειωμένη φυσική δραστηριότητα και ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για τον μεταβολισμό των ζαχάρων και τη φυσιολογική δράση της ινσουλίνης, επίσης επιβαρύνουν την εικόνα.
Έτσι είναι ιδιαίτερα συχνό οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο να αντιμετωπίζουν μεταγευματικές υπογλυκαιμίες. Η συνύπαρξη των δύο αυτών μεταβολικών διαταραχών καθιστά πολύ δύσκολη την αντιμετώπιση τους. Απαιτείται η συνεργασία γιατρού, διατροφολόγου και η διενέργεια ειδικών εξετάσεων, ώστε να εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που επιβαρύνουν την υγεία του ασθενούς.
Δυσκοιλιότητα, Φουσκώματα & Διαταραχές στη Λειτουργία του Εντέρου: Γιατί η Νόσος Επηρεάζει τη Λειτουργία του Γαστρεντερικού
Η πλειοψηφία των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto αντιμετωπίζουν διαταραχές στη λειτουργία του γαστρεντερικού.
Τα συμπτώματα του γαστρεντερικού, οφείλονται σε αλλοίωση του εντερικού μικροβιώματος και σε διαταραχές στην κινητικότητα του πεπτικού συστήματος[9].
Το μικροβίωμα έχει κεντρικό ρόλο στη λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Παράλληλα, επηρεάζει μια σειρά από μεταβολικές λειτουργίες όπως η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, η ρύθμιση του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος.
Επιπρόσθετα, η αλλοίωση της μικροβιακής χλωρίδας είναι βασικός παράγοντας στην ανάπτυξη και στην επιδείνωση της πορείας των αυτοάνοσων ασθενειών.
Τα πιο κοινά συμπτώματα του γαστρεντερικού είναι η αργή πέψη, η δυσκοιλιότητα, η κοιλιακή διάταση και συμπτώματα από τη χοληδόχο κύστη με την ύπαρξη χολόλιθων. Ο ασθενής συχνά προσπαθεί να διορθώσει τα παραπάνω συμπτώματα με αλλαγές στη δίαιτα του, χωρίς ωστόσο να τα καταφέρνει.
Ιατρικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, στη διόρθωση των ελλείψεων και στη διατροφή, βελτιώνουν αισθητά τα συμπτώματα του γαστρεντερικού και τη συνολική κατάσταση υγείας των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο & Ιδανικά Επίπεδα Βιταμίνης D: Γιατί Πολλοί Ασθενείς Συνεχίζουν να Έχουν Χαμηλά Επίπεδα D, ενώ Λαμβάνουν Συμπλήρωμα
Η διατήρηση ιδανικών επιπέδων βιταμίνης D, είναι ζωτικής σημασίας σε άτομα με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο για τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, την πορεία της νόσου και τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης επιπρόσθετου αυτοάνοσου[10-12].
Η βιταμίνη D είναι ένα από τα πιο σημαντικά μικροθρεπτικά στοιχεία, στη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Η έλλειψη της, έχει συσχετιστεί με μεγάλο αριθμό χρόνιων ασθενειών, όπως είναι τα νοσήματα του θυρεοειδή, ο διαβήτης, τα αυτοάνοσα νοσήματα, ο καρκίνος, η οστεοπόρωση, οι χρόνιες φλεγμονές, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και οι λοιμώξεις.
Σχετικά πρόσφατα, έχει αναγνωριστεί ο ρόλος της στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και την εκδήλωση αυτοάνοσων ασθενειών του θυρεοειδή. Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D συνδέονται με δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης νόσου του Χασιμότο.
Η έλλειψη βιταμίνης D επιδρά σε πολλαπλά σημεία του ανοσοποιητικού συστήματος, διαταράσσοντας[13,14]:
-
Την ενεργοποίηση των κυττάρων του ανοσοποιητικού
-
Την ικανότητα του ανοσοποιητικού να αναγνωρίζει τους δικούς του ιστούς
-
Την παραγωγή αντισωμάτων
Πολλοί ασθενείς με αυτοάνοσο νόσημα συνεχίζουν να έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, παρά τη λήψη συμπληρώματος.
Είναι ιδιαίτερα συχνό ασθενείς να λαμβάνουν βιταμίνη D για μήνες, χωρίς ωστόσο να καταφέρνουν να αυξήσουν επαρκώς τα επίπεδα της στο αίμα.
Η δυσκολία στην επίτευξη ιδανικών τιμών βιταμίνης D, οφείλεται κυρίως σε 4 παράγοντες:
1. Λήψη υπο-θεραπευτικών δόσεων για την αποφυγή τοξικότητας. Για την επίτευξη κλινικά σημαντικής βελτίωσης σε ασθενείς με αυτοάνοσο νόσημα, απαιτούνται μεγαλύτερες δόσεις, σε σχέση με τον υγιή πληθυσμό. Η βιταμίνη D όταν χορηγείται υπό την επίβλεψη έμπειρου γιατρού, ακόμη και σε υψηλές δόσεις, είναι απολύτως ασφαλής και δεν υπάρχει κίνδυνος τοξικότητας.
2. Μειωμένη απορρόφηση και βιοδιαθεσιμότητα: λόγω έλλειψης συμπαραγόντων της βιταμίνης D. Οι βασικοί συμπαράγοντες για την ενίσχυση της διαθεσιμότητας της D στο οργανισμό, είναι το μαγνήσιο, η βιταμίνη K2, ο ψευδάργυρος, το βόριο, το ασβέστιο & βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
3. Αυξημένες ανάγκες του οργανισμού, λόγω νόσου ή λήψης φαρμακευτικής αγωγής. Σε κατάσταση νόσου ο οργανισμός καταναλώνει και χρειάζεται αυξημένες ποσότητες μικροθρεπτικών συστατικών και βιταμίνης D.
4. Μειωμένη δραστικότητα της βιταμίνης D (αντίσταση στη βιταμίνη D). Πολλοί ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα, ενώ λαμβάνουν θεραπευτικές δόσεις, χρειάζονται υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D, για την επίτευξη του ίδιου βιολογικού αποτελέσματος, σε σχέση με τον υγιή πληθυσμό. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται αντίσταση στη βιταμίνη D[18].
Η διόρθωση της έλλειψης πρέπει να γίνεται με τη χορήγηση των αδρανών μορφών της βιταμίνης και όχι με την ενεργή μορφή, για την αποφυγή τοξικότητας.
Εναλλαγές στη Διάθεση & Μειωμένη Πνευματική Διαύγεια: Πώς η νόσος επηρεάζει τη λειτουργία του ορμονικού & του νευρικού συστήματος.
Ο υποθυρεοειδισμός, οι μεταβολικές διαταραχές και οι ελλείψεις του οργανισμού που συνυπάρχουν στους ασθενείς με Hashimoto, επηρεάζουν τη λειτουργία του νευρικού και του ορμονικού συστήματος.
Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα που συνοδεύουν τη νόσο του Χασιμότο είναι οι διαταραχές στη διάθεση και η μειωμένη πνευματική διαύγεια. Ο ασθενής μπορεί να νιώθει μελαγχολία και κακή διάθεση, που συχνά είναι δυσανάλογες των καταστάσεων που βιώνει στην καθημερινότητα του.
Η μελαγχολία μπορεί να εναλλάσσεται με έντονο εκνευρισμό, που συνδέεται και με τη χρόνια έλλειψη ενέργειας, επηρεάζοντας τις σχέσεις και την κοινωνική ζωή του ασθενούς. Συχνά επηρεάζονται επίσης αρνητικά η λίμπιντο και η σεξουαλική ζωή τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες[19-21].
Η ρύθμιση της λειτουργίας του ορμονικού και του νευρικού συστήματος, αλλά και πληθώρα άλλων διαδικασιών, γίνεται μέσω τις έκκρισης ουσιών που ονομάζονται νευρο-διαβιβαστές.
Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικές ουσίες που μεταφέρουν σήματα στο νευρικό σύστημα.
Ορισμένοι από τους κύριους νευροδιαβιβαστές και οι βασικές λειτουργίες στις οποίες εμπλέκονται είναι:
Ντοπαμίνη: συγκέντρωση, ευφορία, αίσθημα ανταμοιβής, προθυμία για δράση. Η ντοπαμίνη είναι απαραίτητη για την έκκριση της πλειοψηφίας των ορμονών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών του θυρεοειδή.
Ο μεταβολισμός της, ενισχύεται με εξωστρεφείς δραστηριότητες (την άθληση σε ανοικτούς χώρους, το περπάτημα, την κινητοποίηση προς την επίτευξη μελλοντικών στόχων). Ελλείψεις σε βιταμίνης C, τυροσίνη, ψευδάργυρο και χαλκό, εμποδίζουν την παραγωγή ντοπαμίνης.
Σεροτονίνη: χαλάρωση, ύπνος, ρύθμιση της εντερικής κινητικότητας. Η σεροτονίνη ανταγωνίζεται τη δράση της ντοπαμίνης.
Ο μεταβολισμός της σεροτονίνης αυξάνεται με εσωστρεφείς δραστηριότητες (σκέψη, διάβασμα, εργασία σε ηλεκτρονικό υπολογιστή). Διαταραχές στη μικροβιακή χλωρίδα και ελλείψεις σε βιταμίνες Β2, Β3, Β6, τρυπτοφάνη και χαλκό, επιβαρύνουν το μεταβολισμό της.
Αδρεναλίνη: αυξημένη ενέργεια, υπερένταση, εγρήγορση, συγκέντρωση της προσοχής σε προβλήματα που απειλούν την επιβίωση, μείωση της προσοχής σε θέματα που δεν είναι αντιληπτά ως απειλές.
Ο μεταβολισμός της αυξάνεται όταν το σώμα χρειάζεται παραπάνω ενέργεια ξαφνικά. Η μακροχρόνια αυξημένη έκκριση της προκύπτει όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ενέργεια, έτσι χρησιμοποιεί την αδρεναλίνη ως εναλλακτική λύση για να συνεχίσει να λειτουργεί (μεταβολικό στρες). Η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού που συνδέονται με τους μηχανισμούς παραγωγής ενέργειας, μειώνει το μεταβολικό στρες και βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής ασθενών με νόσο του Χασιμότο.
GABA (Gamma Amino Butyric Acid): έλεγχος συναισθήματος, διαχείριση του πόνου, χαλάρωση, συγκέντρωση. Χαμηλά επίπεδα GABA συνδέονται με ενίσχυση του άγχους, δυσκολία στη συγκέντρωση και εκνευρισμό.
Η αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων και ζάχαρης και ελλείψεις στο αμινοξύ γλουταμίνη, σε μαγνήσιο και βιταμίνη Β6, έχουν αρνητική επίδραση στην ικανότητα παραγωγής GABA.
Διαταραχές στο μεταβολισμό των νευροδιαβιβαστών είτε από οργανικούς παράγοντες (τρόπος ζωής, ελλείψεις, αντίσταση στην ινσουλίνη, διαταραχή της χλωρίδας) είτε λόγω ψυχογενούς στρες, επιδρούν αρνητικά στη λειτουργία του θυρεοειδή και του ανοσοποιητικού συστήματος, επιδεινώνοντας την υγεία ασθενών με νόσο του Χασιμότο.
Ειδικές αναλύσεις που μετρούν πολύ μικρά μόρια, ανιχνεύουν το μεταβολισμό των παραπάνω νευροδιαβιβαστών και παρέχουν στοιχεία για ελλείψεις που συνδέονται με διαταραχές στο μεταβολισμό τους και τις ακριβείς ιατρικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν για τη διόρθωση τους.
Γιατί πολλοί Ασθενείς με Χασιμότο δεν Αισθάνονται καλά ενώ ο Θυρεοειδής τους Δείχνει Ρυθμισμένος στις Εξετάσεις
Αρκετά άτομα μπορεί να εξακολουθούν να παρουσιάζουν συμπτώματα που συνδέονται με τον θυρεοειδή, ακόμη και όταν οι αιματολογικές τους εξετάσεις δείχνουν ότι ο θυρεοειδής τους είναι ρυθμισμένος.
Ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που δεν ανιχνεύονται εύκολα, περνούν απαρατήρητες για πολλά χρόνια και επηρεάζουν τα επίπεδα ενέργειας, το σωματικό βάρος και τη διάθεση ασθενών με νόσο του Χασιμότο.
Είναι ιδιαίτερα συχνό σε ασθενείς με νόσο του Χασιμότο, οι αιματολογικές εξετάσεις που αφορούν τη θυρεοειδική λειτουργία να βρίσκονται εντός των φυσιολογικών ορίων, ωστόσο οι ίδιοι να μην αισθάνονται καλά[22].
Είναι κοινό μάλιστα, οι ασθενείς σταδιακά να «συνηθίζουν» την ύπαρξη των συμπτωμάτων και να σταματούν να τα παρατηρούν, θεωρώντας ότι αυτή είναι η «φυσιολογική» ροή της ζωής.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ελλείψεις του οργανισμού και οι μεταβολικές διαταραχές, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, παραμένουν και διαταράσσουν τη λειτουργία του οργανισμού συνολικά.
Η νόσος του Χασιμότο είναι το πιο κοινό αυτοάνοσο νόσημα. Εκδηλώνεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα λανθασμένα επιτίθεται στο θυρεοειδή αδένα.
Η σταδιακή καταστροφή του αδένα από το ανοσοποιητικό, συνήθως σε διάστημα ετών, οδηγεί τελικά σε υποθυρεοειδισμό.
Υπάρχουν τέσσερις κεντρικοί παράγοντες που συντείνουν στην εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου[23-34].
-
Χαμηλός μεταβολισμός (λόγω οξείδωσης και ελλείψεων σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία)
-
Αντίσταση στην ινσουλίνη
-
Έλλειψη βιταμίνης D3 και μικροθρεπτικών στοιχείων
- Ψυχογενές στρες
Οι παραπάνω τέσσερις παράγοντες, επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία των θυρεοειδικών κυττάρων. Επιδρώντας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αλλοιώνουν τη σύσταση και τη μορφολογία των κυττάρων του θυρεοειδούς και απορρυθμίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα συμπτώματα μπορούν να παραμείνουν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό και μετά τη ρύθμιση του υποθυρεοειδισμού με φαρμακευτική αγωγή.
Ένα άτομο μπορεί να έχει φυσιολογικά επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών και της TSH, εκδηλώνοντας ωστόσο την πλειοψηφία των παραπάνω συμπτωμάτων.
Σε αυτό το σημείο, η εξωγενής χορήγηση ορμονών, είναι ένα ζωτικό εργαλείο που μπορεί να βελτιώσει την κλινική εικόνα και την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Ωστόσο, η προσαρμογή που γίνεται στη φαρμακευτική αγωγή 2-3 φορές κατά τη διάρκεια του έτους, δεν μπορεί να προσομοιάσει τη συνεχή και ακριβή ρύθμιση που κάνει το ανθρώπινο σώμα, με αποκρίσεις που γίνονται σε χρονικό διάστημα δευτερολέπτων[23-25].
Ακόμη και όταν ο αδένας υπολειτουργεί έως και κατά 80%, αυτό το ποσοστό μπορεί να καλυφθεί μέσα από ορμονική υποκατάσταση, χωρίς να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η υπολειπόμενη κατά 20% λειτουργία του αδένα, μπορεί να καλύψει κατά σημαντικό ποσοστό συνήθεις προσαρμογές του μεταβολισμού στις ανάγκες της καθημερινότητας, επιτρέποντας μια πολύ καλή ποιότητα ζωής.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθεί οποιαδήποτε υπολειπόμενη λειτουργία του αδένα, που να επιτρέπει στον οργανισμό να προσαρμόζεται μεταβολικά σε αυτές τις αλλαγές.
Για την ουσιαστική βελτίωση της κλινικής εικόνας, η αντιμετώπιση της νόσου του Χασιμότο πρέπει να περιλαμβάνει, μαζί με τη ρύθμιση των θυρεοειδικών ορμονών, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που τη συνοδεύουν[7-16].
Καθώς οριακές ελλείψεις του οργανισμού σε μικροθρεπτικά συστατικά, συσσωρεύονται σταδιακά στο χρόνο και οδηγούν σε νόσο, χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για τη διόρθωση τους.
Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δε διαχειριστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου, η πορεία της προχωρά σε σταθερή και σταδιακή επιδείνωση μέσα από εξάρσεις και υφέσεις, επιβαρύνοντας την καθημερινότητα και την κατάσταση υγείας του ασθενή.
Οι Ασθενείς με Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο Έχουν Ελλείψεις που Δεν Γνωρίζουν
Πολλοί ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο έχουν ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που επηρεάζουν την υγεία τους και δεν το γνωρίζουν.
Η θυρεοειδίτιδα του Χασιμότο είναι ένα νόσημα με σημαντικό μεταβολικό υπόβαθρο. Ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που δεν είναι εύκολο να ανιχνευθούν με κοινές εργαστηριακές εξετάσεις, παραμένουν για χρόνια και επηρεάζουν τη λειτουργία του οργανισμού συνολικά.
Υπάρχουν 5 βασικές ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά που συντελούν στην ανάπτυξη της νόσου:
-
Βιταμίνης D
-
Σεληνίου
-
Μαγνησίου
-
Προβιοτικών
- Ωμέγα 3 λιπαρών
Οι ελλείψεις των παραπάνω στοιχείων επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και του θυρεοειδή αδένα.
Σε συνδυασμό με μεταβολικές διαταραχές όπως:
-
αντίσταση στην ινσουλίνη
-
χαμηλός μεταβολισμός
- διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας
επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία των θυρεοειδικών κυττάρων. Επιπρόσθετα με το ψυχογενές στρες, επιδρούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα και αλλοιώνουν τη σύσταση και τη μορφολογία των κυττάρων του θυρεοειδούς.
Για την υγιή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα είναι απαραίτητη η επάρκεια σε σελήνιο, σίδηρο, μαγνήσιο και βιταμίνες, ιδιαίτερα οι βιταμίνες D, η B12 & Β1.
Ο ανθρώπινος οργανισμός για να λειτουργήσει ομαλά, απαιτεί την πρόσληψη ζωτικών συστατικών σε συγκεκριμένες αναλογίες μεταξύ τους.
Οι βιταμίνες και τα μικροθρεπτικά συστατικά λειτουργούν μαζί, συνεργικά. Συμμετέχουν συνδυαστικά σε χιλιάδες χημικές αντιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Έτσι η χορήγηση μίας και μόνης ουσίας δεν αρκεί για να αποκαταστήσει τη φυσιολογική λειτουργία.
Η αποτελεσματικότητα της χορήγησης ενός θρεπτικού συστατικού, βασίζεται στην παράλληλη χορήγηση και των συστατικών που λειτουργούν συνδυαστικά με αυτό.
Συνεπώς, η χορήγηση μόνο σεληνίου ή βιταμίνης D ή βιταμινών του συμπλέγματος Β, σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, χωρίς αυτή να συνδυάζεται με την ταυτόχρονη χορήγηση θεραπευτικών δόσεων όλων των μικροθρεπτικών συστατικών, που απαιτούνται για τη διόρθωση των ελλείψεων του οργανισμού, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική και να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κλινική εικόνα του ασθενή.
Ένας μεγάλος αριθμός μελετών δείχνει ότι η χορήγηση βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων (μαγνήσιο, ψευδάργυρος, σελήνιο), προβιοτικών, αντιοξειδωτικών και αμινοξέων, συμβάλλουν στη βελτίωση της κατάστασης της υγείας και της πορείας της νόσου στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
Ο εντοπισμός και η διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών με ιατρικές παρεμβάσεις που αφορούν στον τρόπο ζωής, στη συμπλήρωση και στη διατροφή σε συνδυασμό με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής στις περιπτώσεις που ενδείκνυται, είναι σημαντικές στη βελτίωση των προβλημάτων υγείας που βιώνουν ασθενείς με νόσο του Χασιμότο.
Καθώς οριακές ελλείψεις του οργανισμού σε μικροθρεπτικά συστατικά, συσσωρεύονται σταδιακά στο χρόνο και οδηγούν σε νόσο, χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για τη διόρθωση τους.
Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δε διαχειριστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου, η πορεία της προχωρά σε σταθερή και σταδιακή επιδείνωση μέσα από εξάρσεις και υφέσεις, επιβαρύνοντας την καθημερινότητα και την κατάσταση υγείας του ασθενή.
Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Αντιμετώπιση της Θυρεοειδίτιδας Χασιμότο
Ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, μπορεί να γίνει μόνο με τη διενέργεια ειδικών εξετάσεων που αναλύουν μικρά μόρια στο αίμα. Ανιχνεύονται μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με την πορεία και την εκδήλωση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο. Η μεταβολική κατάσταση ενός ατόμου είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου εκδήλωσης της νόσου.
Το είδος των αναλύσεων δεν είναι συγκρίσιμο με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις. Πρόκειται για υψηλά εξειδικευμένες εξετάσεις, που διενεργούνται σελιγότερα από 10 εργαστήρια παγκοσμίως με πολύ υψηλά στάνταρ.
Στην Ελλάδα διενεργούνται αποκλειστικά στην κλινική μας.
Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις. Μετράνε πολύ μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι καταγράφουν τις ακριβείς ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές, καθιστώντας έτσι αποτελεσματική την αντιμετώπιση και πρόληψη αυτοάνοσων και χρόνιων νοσημάτων.
Δείκτες που Ανιχνεύονται μέσω της Εξέτασης Metabolomic Analysis®
Οι μεταβολομικές αναλύσεις εντοπίζουν μεταβολικές διαταραχές που προωθούν την ανάπτυξη και την εκδήλωση της νόσου Hashimoto και αφορούν[30-38]:
-
Σε ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών: ελλείψεις σε βιταμίνη D, βιταμίνη C, σελήνιο, ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικά και ωμέγα-3 συνδέονται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, της εμφάνισης φλεγμονής και της κατάστασης της υγείας ασθενών με Hashimoto.
-
Στην παραγωγή ενέργειας στα μιτοχόνδρια (οργανίδια όπου παράγεται ενέργεια στα κύτταρα): η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία συνδέεται με κακή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα και ανάπτυξη της νόσου του Χασιμότο. Η μειωμένη απόδοση των μιτοχονδρίων, οδηγεί το θυρεοειδή σε υπερ-λειτουργία και σταδιακή έκπτωση της λειτουργίας του.
-
Σε δυσχέρεια στο μεταβολισμό των απλών ζαχάρων: κατανάλωση απλών ζαχάρων μεγαλύτερη από αυτή που μπορεί να μεταβολίσει ο κάθε οργανισμός, πυροδοτεί φλεγμονές και είναι σημαντικός δείκτης για την πορεία της νόσου.
-
Στην αντίσταση στην ινσουλίνη: η ινσουλίνη λειτουργεί ως κατασταλτικός παράγοντας στη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα. Αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης διαταράσσουν επίσης τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, επιδεινώνουν την αυτοανοσία και επιταχύνουν την καταστροφή του αδένα.
-
Στο μεταβολισμό των νευροδιαβιβαστών: ουσίες όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η αδρεναλίνη μεταβιβάζουν μηνύματα μεταξύ των κυττάρων και ρυθμίζουν τη λειτουργία του νευρικού και ορμονικού συστήματος. Οι μεταβολομικές αναλύσεις παρέχουν ακριβή εικόνα για την έκκριση των συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών.
-
Στο μεταβολισμό των λιπαρών οξέων: η σχέση μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών είναι σημαντικός δείκτης για την ικανότητα του οργανισμού να διαχειρίζεται τις φλεγμονές, ενώ παράλληλα παίζουν κεντρικό ρόλο στην ρύθμιση της φυσιολογικής απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος.
-
Στην κατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας του οργανισμού: αλλοίωση του μικροβιώματος συνδέεται με επιδείνωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και της ικανότητας του να ξεχωρίζει μεταξύ των δικών του ιστών και εξωγενών στοιχείων, όπως παθογόνα μικρόβια και ιοί.
Με βάση την κλινική μας εμπειρία στους ασθενείς με νόσο του Χασιμότο, ιατρικές παρεμβάσεις σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μεταβολομικών αναλύσεων επιφέρουν:
-
Βελτίωση της πορείας της νόσου, με αναχαίτιση της περαιτέρω καταστροφής του θυρεοειδή αδένα.
-
Διατήρηση και ενίσχυση της εναπομείνασας λειτουργίας του θυροειδή αδένα, η οποία επιτρέπει στον οργανισμό να προσαρμόζεται μεταβολικά στις συνεχείς αλλαγές που απαιτούνται από τις ανάγκες της καθημερινότητας, επιτρέποντας μια πολύ καλή ποιότητα ζωής.
-
Σταδιακή μείωση των επιπέδων των αυτο-αντισωμάτων.
-
Μείωση του αισθήματος κόπωσης και αύξηση των επιπέδων ενέργειας.
-
Βελτίωση της διάθεσης και μείωση των έντονων συναισθηματικών μεταπτώσεων, λόγω της κακής λειτουργίας του αδένα.
-
Μείωση του κινδύνου βλάβης σε άλλα όργανα και εκδήλωσης επιπρόσθετου αυτοάνοσου νοσήματος.
-
Βελτίωση του μεταβολισμού και επίτευξη φυσιολογικού σωματικού βάρους.
- Βελτίωση της ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή.
Συνήθως απαιτούνται 6-8 μήνες για την επίτευξη μιας σημαντικής αλλαγής, ένα έτος για να σταθεροποιηθεί ο οργανισμός σε ένα καλύτερο επίπεδο λειτουργίας και δύο χρόνια για την επίτευξη των βέλτιστων αποτελεσμάτων.
Το 85% των ασθενών μας παρατηρεί σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής του. Συγκεκριμένα, η μείωση του βάρους και των κατακρατήσεων, η αύξηση της ενέργειας και η βελτίωση της διάθεσης και των υπόλοιπων συμπτωμάτων που συνδέονται με τη νόσο του Χασιμότο είναι τα πιο συχνά σημεία βελτίωσης.
Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλάζουν ριζικά την πορεία της νόσου του Hashimoto προς το καλύτερο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, από μια εικόνα σταθερής επιδείνωσης, σε μια σταθερής βελτίωσης.
Είναι ζωτικής σημασίας η ταχύτερη δυνατή παρέμβαση για την αποκατάσταση των παραπάνω, με στόχο την αναστολή της εξέλιξης της νόσου.
Βιβλιογραφικές Αναφορές:
1. Interconnection between circadian clocks and thyroid function Keisuke Ikegam et al. Nature Reviews Endocrinol . 2019 Oct.
2. The Impact of Obesity on Thyroid Autoimmunity and Dysfunction: A Systematic Review and Meta-Analysis. Rong-hua Song et al Front. Immunol., 01 October 2019.
3. Relationship between thyroid dysfunction and body weight: a not so evident paradigm Mónica Ríos-Prego et al. Int J Gen Med. 2019.
4. Metabolic syndrome is associated with an increased incidence of subclinical hypothyroidism – A Cohort Study. Chia-Hsuin Chang et al. Nature > Scientific Reports. July 2017
5. Thyroid disease and the metabolic syndrome Mehran et al. Current Opinion in Endocrinology & Diabetes and Obesity: October 2019
6. Introducing the thyroid gland as another victim of the insulin resistance syndrome. Jorge Rezzonico et al. Thyroid 2008.
7. Sugar isn’t just empty, fattening calories – it’s making us sick. Robert Lustig. The Conversation October 27, 2015.
8. Understanding Empty Calories. Harvard Medical School
9. Gut microbiota and Hashimoto's thyroiditis. Camilla Virili et al. Rev Endocr Metab Disord . 2018 Dec.
10. Immunomodulatory Function of Vitamin D and Its Role in Autoimmune Thyroid Disease. Rui Zhao et al. Front. Immunol., 19 February 2021. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2021.574967/full
11. Micronutrients in autoimmune diseases: possible therapeutic benefits of zinc and vitamin D. IngaWessels, LotharRink. Elsevier, The Journal of Nutritional Biochemistry. March 2020. https://doi.org/10.1016/j.jnutbio.2019.108240
12. Pathophysiological role and therapeutic implications of vitamin D in autoimmunity: focus on chronic autoimmune diseases. Bellan M, et al. Nutrients. March 2020. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/3/78
13. Τhe Effect of Vitamin D Supplementation on Rheumatoid Arthritis Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis Yuanyuan Guan et al. Front. Med., 30 October 2020
14. Emerging Role of Vitamin D in Autoimmune Diseases: An Update on Evidence and Therapeutic Implications Giuseppe Murdaca. Autoimmun Rev . 2019 Sep.
15. Vitamin D supplementation in systemic lupus erythematosus: relationship to disease activity, fatigue and the interferon signature gene expression Rosalie Magro et al. BMC Rheumatol . 2021 Dec
16. Micronutrient deficiencies in patients with COVID-19: how metabolomics can contribute to their prevention and replenishment. Dimitris Tsoukalas and Evangelia Sarandi. BMJ Nutri Prev Heal. Nov. 2020; bmjnph-2020-000169
17. A Narrative Review of the Evidence for Variations in Serum 25-Hydroxyvitamin D Concentration Thresholds for Optimal Health. William B. Grant et al. Nutrients Febr 2022.
18. Vitamin D Resistance as a Possible Cause of Autoimmune Diseases: A Hypothesis Confirmed by a Therapeutic High-Dose Vitamin D Protocol. Dirk Lemke et al. Front. Immunol. April 2021.
19. Thyroid hormones, T3 and T4, in the brain. Amy C. Schroeder and Martin L. Privalsky. Front. Endocrinol., 31 March 2014
20. Dementia due to metabolic causes. Medline Plus. Accessed 2 Oct 2021.
21. Cognitive and Affective Dysfunctions in Autoimmune Thyroiditis Thomas Leyhe, Karsten Müssig. Brain Behav Immun . 2014
22. Is a Normal TSH Synonymous With “Euthyroidism”?
Sarah J. Peterson, Elizabeth A. McAninch, Antonio C. Bianco. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 2016.
23. Thyroid Hormone Regulation of Metabolism Rashmi Mullur, Yan-Yun Liu, and Gregory A. Brent. Physiol Rev. 2014 Apr.
24. Impact of stress on metabolism and energy balance. Cristina Rabasa, Suzanne L Dickson. Current Opinion in Behavioral Sciences. 2016.
25. Correlation Between Hashimoto's Thyroiditis-Related Thyroid Hormone Levels and 25-Hydroxyvitamin D Guanqun Chao, Yue Zhu, Lizheng Fang. Front Endocrinol (Lausanne). 2020 Feb. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32117049/
26. Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto's Thyroiditis Shiqian Hu, Margaret P Rayman. Thyroid . 2017 May. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28290237
27. Improving the Vitamin D Status of Vitamin D Deficient Adults Is Associated With Improved Mitochondrial Oxidative Function in Skeletal Muscle Akash Sinha et. al. J Clin Endocrinol Metab . 2013. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23393184/
28. Enhanced oxidative stress in Hashimoto's thyroiditis: inter-relationships to biomarkers of thyroid function.Rostami R1, Aghasi MR, Mohammadi A, Nourooz-Zadeh J. Clin Biochem. 2013 Mar
29. Changes in Glucose-Lipid Metabolism, Insulin Resistance, and Inflammatory Factors in Patients With Autoimmune Thyroid Disease Yi Lei et. al. J Clin Lab Anal . 2019https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31350776/
30. SERUM METABOLOMIC PATTERNS IN PATIENTS WITH AUTOIMMUNE THYROID DISEASE Jia Liu et. al. Endocr Pract . 2020 Jan. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31557082/
31. Correlation Between Hashimoto's Thyroiditis-Related Thyroid Hormone Levels and 25-Hydroxyvitamin D Guanqun Chao, Yue Zhu, Lizheng Fang. Front Endocrinol (Lausanne). 2020 Feb. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32117049/
32. Enhanced oxidative stress in Hashimoto's thyroiditis: inter-relationships to biomarkers of thyroid function.Rostami R1, Aghasi MR, Mohammadi A, Nourooz-Zadeh J. Clin Biochem. 2013 Mar
33. Thyroid Hormone Effects on Mitochondrial Energetics Mary-Ellen Harper 1, Erin L Seifert. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18279015/
34. Introducing the thyroid gland as another victim of the insulin resistance syndrome. Jorge Rezzonico et al. Thyroid 2008. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18346005/
35. Metabolic profiling of organic and fatty acids in chronic and autoimmune diseases. Evangelia Sarandi, Dimitris Tsoukalas et al. Advances in Clinical Chemistry. July 15, 2020. Elsevier Inc.
36. Targeted Metabolomic Analysis of Serum Fatty Acids for the Prediction of Autoimmune Diseases. Dimitris Tsoukalas, Vassileios Fragoulakis, Evangelia Sarandi et. al. Frontiers in Molecular Biosciences, Metabolomics (6), 2019, Published 1 November 2019. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmolb.2019.00120/full
37. Prediction of Autoimmune Diseases by Targeted Metabolomic Assay of Urinary Organic Acids. Dimitris Tsoukalas et. al. Metabolites. 2020 Dec 8.
38. Environmental Exposures and Autoimmune Diseases: Contribution of Gut Microbiome M. Firoze Khan and Hui Wang. Front. Immunol., 10 January 2020
39. Non-communicable Diseases in the Era of Precision Medicine: An Overview of the Causing Factors and Prospects. Dimitris Tsoukalas et al. Bio#Futures. Springer, Cham. May 2021.
40. Metabolic pressure and the breach of immunological self-tolerance Veronica De Rosa, Antonio La Cava & Giuseppe Matarese.18 October 2017.
41. Nature Immunology.Circulating metabolites in progression to islet autoimmunity and type 1 diabetes. Springer Link. Diabetologia, 2019 Dec.
Ας κρατήσουμε επαφή. Εγγραφείτε στο newsletter και κατεβάστε δωρεάν σε μορφή PDF το βιβλίο του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά για τα αυτοάνοσα νοσήματα από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ.
Συνεργαζόμαστε με ερευνητές και ιδρύματα σε όλο τον κόσμο για να παρέχουμε τις πιο προηγμένες και ακριβείς αναλύσεις.
Ποιοι Είμαστε
www.metabolomicmedicine.com Η Επιστημονική Ομάδα της Metabolomic Clinic αποτελείται από εξειδικευμένους κλινικούς ιατρούς που μοιράζονται μαζί σας την εμπειρία τους στην αιχμή της σύγχρονης ιατρικής. Δείτε τους όλους
Ας κρατήσουμε επαφή.
Εγγραφείτε στο newsletter και κατεβάστε δωρεάν τον οδηγό για όσους έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσο νόσημα.
Εγγραφείτε στο newsletter και κατεβάστε δωρεάν τον οδηγό για όσους έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσο νόσημα.