Δημοφιλή ¶ρθρα

Δημοφιλή ¶ρθρα

Υπηρεσίες

Δείτε επίσης

Αυτοάνοσα & Χρόνια Νοσήματα
Αυτοάνοσες Θυρεοειδίτιδες & Ποιότητα Ζωής
Ειδικές Εξετάσεις Αλλάζουν την Οπτική στην Αντιμετώπιση της Χρόνιας Φλεγμονής στα Αυτοάνοσα Νοσήματα
Ποιες Ειδικές Εξετάσεις Πρέπει να Κάνετε αν Έχετε Διαγνωστεί με Αυτοάνοσο

Γιατί ο Θυρεοειδής είναι το Όργανο που Πλήττεται Περισσότερο από τις Αυτοάνοσες Παθήσεις


Ο ρόλος του θυρεοειδή ως ρυθμιστή του μεταβολισμού για το σύνολο του οργανισμού, είναι και ο λόγος που τον καθιστά το όργανο που πλήττεται περισσότερο από αυτοάνοσα νοσήματα.

Γιατί ο Θυρεοειδής είναι το Όργανο που Πλήττεται Περισσότερο από τις Αυτοάνοσες Παθήσεις
 
Τα αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδή και κυρίως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι τα πιο κοινά χρόνια νοσήματα1,2. Μία στις 3 γυναίκες σε Ευρώπη και ΗΠΑ, έχει αντισώματα έναντι του θυρεοειδή αδένα. 

Κόπωση και χαμηλά επίπεδα ενέργειας, γαστρεντερικές διαταραχές, δυσκολία στη διαχείριση του βάρους και μειωμένη πνευματική διαύγεια είναι κάποια από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με αυτοάνοσο του θυρεοειδούς. 

Ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές επιβαρύνουν τη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα για χρόνια πριν την εκδήλωση αυτοανοσίας και αλλοιώνουν τη σύστασή του.

 
Η νόσος του Χασιμότο είναι η πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού ενώ η νόσος του Graves υπερθυρεοδισμού. Πρόκειται για χρόνια φλεγμονώδη αυτοάνοσα όπου το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα έναντι του θυρεοειδή αδένα που διαταράσσουν τη λειτουργία του και σταδιακά τον καταστρέφουν.
 
Η διάγνωση της νόσου γίνεται όταν εκτός από τα αντισώματα υπάρχει φλεγμονή στο θυρεοειδή και συμπτώματα όπως κόπωση, αύξηση βάρους, ταχυκαρδία, εφιδρώσεις, τριχόπτωση, εναλλαγές στη διάθεση, δυσανεξία στη ζέστη ή στο κρύο και άλλα. 


 
Figure 1Αριστερά: Φυσιολογικός θυρεοειδής αδένας. Δεξιά: Νόσος του Χασιμότο με διόγκωση τους αδένα. American Thyroid Association.
 
 
Μέχρι και λίγα χρόνια πριν, τα αιτία των αυτοάνοσων νοσημάτων θεωρούνταν άγνωστα και ενοχοποιούνταν κυρίως η κληρονομικότητα και το στρες. Ωστόσο, η ραγδαία αύξηση των αυτοάνοσων κατά την τελευταία 20ετία - μέσα στην ίδια γενιά - δεν μπορεί να αποδοθεί σε γενετικούς παράγοντες.
 
Σήμερα γνωρίζουμε ότι τα αυτοάνοσα οφείλονται σε παράγοντες που συνδέονται με ελλείψεις του οργανισμού, τον τρόπο ζωής και τη διατροφή. Στα αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδή, αυτοί οι παράγοντες οδηγούν σε αλλοίωση της σύστασης των κυττάρων του αδένα και διαταραχή στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, που καταλήγουν στην εκδήλωση αυτοανοσίας3-5.
 
Το στρες λειτουργεί ως παράγοντας που πυροδοτεί τη νόσο, ωστόσο, για την ανάπτυξή της πρέπει να προϋπάρχουν εγκατεστημένες ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές .
 
Ο ρόλος του θυρεοειδή ως ρυθμιστή του μεταβολισμού για το σύνολο του οργανισμού, είναι και ο λόγος που τον καθιστά το όργανο που πλήττεται περισσότερο από αυτοάνοσα νοσήματα.

 
 
Θυρεοειδής & Μεταβολισμός
 
Ο θυρεοειδής αδένας διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού, καθορίζοντας την ταχύτητα των μεταβολικών διεργασιών. Με αυτό τον τρόπο εκκρίνοντας περισσότερες ή λιγότερες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, επιτρέπει τη συνεχή προσαρμογή του οργανισμού στις καθημερινές μεταβολές.
 
Ο θυρεοειδής ρυθμίζει την ανταπόκριση σε εξωτερικούς παράγοντες όπως αλλαγές στη θερμοκρασία και στις ενεργειακές ανάγκες ή σε εσωτερικούς παράγοντες, όπως η διαδικασία της πέψης και οι διακυμάνσεις της διάθεσης.
 
Σε συνθήκες αυξημένης σωματικής δραστηριότητας, στρες, κρύου ή συναισθηματικής έντασης, ο θυρεοειδής αυξάνει τη δραστηριότητά του για να επιταχύνει τον μεταβολισμό και να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού.
 
Αντίθετα, κατά τη διάρκεια στιγμών ανάπαυσης, χαλάρωσης, θλίψης ή ζέστης, ο θυρεοειδής μειώνει τη δραστηριότητα του και επιβραδύνει τον μεταβολισμό, προσαρμοζόμενος στις μειωμένες απαιτήσεις για ενέργεια.

 
 
Ελλείψεις & Μεταβολικές Διαταραχές Επιβαρύνουν τον Θυρεοειδή Αδένα
 
Όταν στον οργανισμό εμφανίζονται ελλείψεις ή μεταβολικές δυσλειτουργίες, όλες οι μεταβολικές διεργασίες γίνονται λιγότερο αποδοτικές. Αυτό αναγκάζει τον θυρεοειδή να αυξήσει τη λειτουργία του για να διατηρήσει μια μεταβολική ισορροπία, υποβάλλοντάς τον σε παρατεταμένο μεταβολικό στρες.
 
Επιπρόσθετα, ο θυρεοειδής, που πρέπει να προσαρμόζεται γρήγορα στις ανάγκες του οργανισμού, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος σε μεταβολικές διαταραχές, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η αλλοίωση του μικροβιώματος και η χρόνια φλεγμονή.
 
Η έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών όπως το ιώδιο, το σελήνιο, η βιταμίνη D, ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο και αμινοξέα όπως η γλουταμίνη και η τυροσίνη, επηρεάζουν άμεσα τη λειτουργία του6.
 
Παράλληλα με τις ελλείψεις η θυρεοειδική λειτουργία επιβαρύνεται από την παρουσία βλαβερών ουσιών όπως βαρέα μέταλλα, βιομηχανικά χημικά, πρόσθετα τροφίμων και επεξεργασμένες τροφές.
 
Οι ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών, προκαλούν μεταβολικές διαταραχές, οι οποίες σε συνδυασμό με την παρουσία ξένων ουσιών επηρεάζουν όχι μόνο τη λειτουργία του θυρεοειδούς αλλά και εκείνη του ανοσοποιητικού συστήματος7,8.
 
Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι καταστάσεις προκαλούν δομικές αλλοιώσεις στον θυρεοειδή, και κάνουν δύσκολη την αναγνώρισή του από το ανοσοποιητικό σύστημα. Λανθασμένα το ανοσοποιητικό «βλέπει» τον αδένα ως ξένο στοιχείο, παράγει αντισώματα εναντίον του και του επιτίθεται.


 

Figure 2: Στις αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς, το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει λανθασμένα αντισώματα που επιτίθενται στον αδένα. Στη νόσο του Χασιμότο το είδος αντισωμάτων προκαλούν υποθυρεοειδισμό ενώ στη νόσο του Graves υπερθυρεοειδισμό.

 
Αυτός ο συνδυασμός παραγόντων καθιστά τον θυρεοειδή το όργανο που πλήττεται συχνότερα από αυτοάνοσα νοσήματα. Ανάλογα με το είδος αντισωμάτων που αναπτύσσονται εκδηλώνεται θυρεοειδίτιδα Hashimoto, που προκαλεί υποθυρεοειδισμό ή η νόσος του Graves, που προκαλεί υπερθυρεοειδισμό.
 
 
Διόρθωση Ελλείψεων και Μεταβολικών Διαταραχών: Το Κλειδί για την Αντιμετώπιση των Αυτοάνοσων Νοσημάτων του Θυρεοειδή
 
Είναι ενθαρρυντικό να γνωρίζουμε ότι οι παράγοντες που οδηγούν στην ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων μπορούν να τροποποιηθούν και να αντιμετωπιστούν μέσω ιατρικών παρεμβάσεων στον τρόπο ζωής, στη διόρθωση των ελλείψεων και στη διατροφή.
 
Όταν οι ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά και οι μεταβολικές δυσλειτουργίες που συνέβαλαν στην εμφάνιση μιας αυτοάνοσης κατάστασης δεν εντοπίζονται, η νόσος εξελίσσεται, η υγεία των ασθενών επιδεινώνεται και καθίσταται αναγκαία η ενίσχυση ή η αντικατάσταση της φαρμακευτικής αγωγής με όλο και πιο ισχυρά φάρμακα, τα οποία συχνά συνοδεύονται από σοβαρότερες παρενέργειες.
 
Στο παρελθόν, οι ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα λάμβαναν απλώς την οδηγία να ακολουθούν τη φαρμακευτική τους αγωγή, να κάνουν τακτικές εξετάσεις και να διαχειρίζονται το στρες. Σήμερα όμως γνωρίζουμε ότι ο μεταβολισμός και ο τρόπος ζωής παίζουν καθοριστικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση όσο και στη διαχείριση αυτών των νοσημάτων.
 
Ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, μπορεί να γίνει μόνο με τη διενέργεια ειδικών εξετάσεων που αναλύουν μικρά μόρια στο αίμα. Ανιχνεύονται μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με την πορεία και την εκδήλωση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο. Η μεταβολική κατάσταση ενός ατόμου είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου εκδήλωσης της νόσου.

Το είδος των αναλύσεων δεν είναι συγκρίσιμο με τις κοινές εργαστηριακές εξετάσεις. Πρόκειται για υψηλά εξειδικευμένες εξετάσεις, που διενεργούνται σελιγότερα από 10 εργαστήρια παγκοσμίως με πολύ υψηλά στάνταρ. 

Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις. Μετράνε πολύ μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι καταγράφουν τις ακριβείς ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές, καθιστώντας έτσι αποτελεσματική την αντιμετώπιση και πρόληψη αυτοάνοσων και χρόνιων νοσημάτων.
 
Ο εντοπισμός και η διόρθωση των ελλείψεων του οργανισμού και των μεταβολικών δυσλειτουργιών που σχετίζονται με τη διατροφή και τον τρόπο ζωής αποτελεί το πιο θεμελιώδες και ζωτικό μέρος της θεραπείας των αυτοάνοσων παθήσεων.
 
Αυτή η προσέγγιση βελτιώνει όχι μόνο την πορεία νοσημάτων όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto και η νόσος του Graves, αλλά θέτει και τα θεμέλια για μια πιο διαρκή βελτίωση στη συνολική υγεία του ασθενούς11.

 
  
 
 

 
Βιβλιογραφικές αναφορές
 

  1. Hu, X., Chen, Y., Shen, Y., Tian, R., Sheng, Y., & Que, H. Global prevalence and epidemiological trends of Hashimoto's thyroiditis in adults: A systematic review and meta-analysis. Frontiers in Public Health10, 1020709. https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.1020709
  2. Miller, F. W. The Increasing Prevalence of Autoimmunity and Autoimmune Diseases: An Urgent Call to Action for Improved Understanding, Diagnosis, Treatment and Prevention. Current Opinion in Immunology80, 102266. https://doi.org/10.1016/j.coi.2022.102266
  3. Metabolic pressure and the breach of immunological self-tolerance Veronica De Rosa, Antonio La Cava & Giuseppe Matarese.18 October 2017.
  4. Western Diet and the Immune System: An Inflammatory Connection. Anette Christ, Mario Lauterbach, Eicke Latz. Immunity, 2019.
  5.  Global spread of autoimmune disease blamed on western diet. Robin McKie Jan 2022 The Observer Medical research.
  6. Mikulska AA, Karaźniewicz-Łada M, Filipowicz D, Ruchała M, Główka FK. Metabolic Characteristics of Hashimoto's Thyroiditis Patients and the Role of Microelements and Diet in the Disease Management-An Overview. Int J Mol Sci. 2022 Jun 13;23(12):6580. doi: 10.3390/ijms23126580. PMID: 35743024; PMCID: PMC9223845.
  7. Rayman MP. Multiple nutritional factors and thyroid disease, with particular reference to autoimmune thyroid disease. Proceedings of the Nutrition Society. 2019;78(1):34-44. doi:10.1017/S0029665118001192
  8. STEPHANI SUTHERLAND. In Autoimmune Disease, Organs May Lure the Immune System into an Attack New evidence indicates that target cells may play a role in their own destruction. Scientific American 2021 Sept.
  9. Micronutrient deficiencies and metabolic status, associations with infectious and autoimmune diseases. Tsoukalas D, Saranti E. 13th International Congress on Autoimmunity, 12 June, 2022.
  10. Wu D, Lewis ED, Pae M, Meydani SN. Nutritional Modulation of Immune Function: Analysis of Evidence, Mechanisms, and Clinical Relevance. Front Immunol. 2019 Jan 15;9:3160. doi: 10.3389/fimmu.2018.03160. PMID: 30697214; PMCID: PMC6340979.
  11. Tsoukalas, Dimitris, Sarandi, Evangelia, Fragoulakis, Vassilleios et al. Metabolomics-based Treatment for Chronic Diseases: Results from a Multidisciplinary Clinical Study. BMJ Nutrition, Prevention & Health. 2024
Επιμέλεια Κειμένου: Επιστημονική Ομάδα Metabolomic Medicine

Συνεργαζόμαστε με ερευνητές και ιδρύματα σε όλο τον κόσμο για να παρέχουμε τις πιο προηγμένες και ακριβείς αναλύσεις.
Δείτε την κλινική

Ποιοι Είμαστε

www.metabolomicmedicine.com Η Επιστημονική Ομάδα της Metabolomic Clinic αποτελείται από εξειδικευμένους κλινικούς ιατρούς που μοιράζονται μαζί σας την εμπειρία τους στην αιχμή της σύγχρονης ιατρικής. Δείτε τους όλους
Ας κρατήσουμε επαφή.
Εγγραφείτε στο newsletter και κατεβάστε δωρεάν τον οδηγό για όσους έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσο νόσημα.